PHP 7-də yeni xüsusiyyətlər. 2) Return tip yoxlamaları və null birləşmə operatoru (??)

Return tip yoxlamaları

Keçən mövzuda arqument tip yoxlamaları barədə yazdım. PHP 7-də həmçinin return tip yoxlamaları da mövcuddur. Return tipi cüt nöqtə ilə, parametrlər siyahısından dərhal sonra fiqurlu mötərizədən əvvəl elan edilir. Bu xüsusiyyət də həmçinin zəif tip-yoxlama rejimindən asılı olaraq çalışır. Bildiyimiz kimi, declare(strict_types=1); sərt yoxlamanı aktiv edir, declare(strict_types=0); isə zəif yoxlamadır.

Belə bir numünə funksiyaya baxaq:

function toDivide(int $a, int $b) : int
{
    return $a / $b;
}

Nümunədən anlaşılır ki, bölmə funksiyası iki int tipli parametr və həmçinin int tipli return gözləyir.

Hesab edək ki, zəif yoxlama rejimi aktivdir. Bu halda:

var_dump(toDivide(20, 5)); 
// int(4)

var_dump(toDivide(20, 7)); 
// int(2)

Baxmayaraq ki, toDivide(20, 7) üçün aktual nəticə kəsr ədəd (float) olmalı idi, hazırki halda zəif yoxlama rejimi olduğu üçün return tipi konversiyanı işə salır və nəticəni int tipinə çevirir. İndi isə hesab edək ki, sərt yoxlama rejimi declare(strict_types=1); aktivdir. Bu halda nəticələr belə olacaq:

var_dump(toDivide(20, 5)); 
// int(4)

var_dump(toDivide(20, 7)); 
Fatal error:  Uncaught TypeError: Return value of toDivide() must be of the type integer, float returned in ...

Daha bir nümunəyə iki halda baxaq:

// Funksiya string tipi qaytarmalıdır
function viewString(string $s)
{ 
    echo $s;
}

declare(strict_types=0);
viewString(10); 
// "10"

declare(strict_types=1);
viewString(10); 
Fatal error: Uncaught TypeError: Argument 1 passed to viewString() must be of the type string, integer given, called in...

Qeyd: Return tipi elan olunmuş funksiya heç vaxt null qaytara bilməz və bu, tip-yoxlama rejimindən asılı deyil.

function fooBar($n): bool 
{ 
    return $n > 0 ? true : null;
}
fooBar(0);
Uncaught TypeError: Return value of fooBar() must be of the type boolean, null returned in

Null birləşmə operatoru (??)

C# proqramçılar ardını oxumaya da bilərlər. Mövzu onlara artıq başlıqdan aydın olmalı idi 😉

Bu xüsusiyyət çoxunuzu sevindirəcək. Artıq $_POST, $_GET və s.-lə gələn dəyərləri yoxlamaq əvvəlki kimi bezdirici olmayacaq! Əvvəlcə bir qədər keçmişə qayıdaq. PHP 5-də ternary adlanan operator bir-çox proqramçılara tanışdır. Bu operator aşağıdakı nümunəyə əsasən dəyəri yoxlayır, əgər yoxlama true olarsa ikinci elementi, false olarsa 3-cü elementi qaytarır.

//=========1===========2============3======
$var = (10 > 5) ? 'Doğrudur!' : 'Səhvdir!'; 
// Doğrudur!

$var = (10 < 8) ? 'Doğrudur!' : 'Səhvdir!'; 
// Səhvdir!

WEB layihələri hazırlayarkən dəyişənlərin mövcudluğunu yoxlamaq demək olar ki, ən çox istifadə olunan əməliyyatlardandır. Bu əməliyyatlar əsasən bu formatda olur: Dəyişəni yoxlayırıq əgər yoxdursa hər hansı default bir dəyər veririk. Məsələn, saytda dil paketi tətbiq olunub. Təxmini belə bir yoxlama etmək olardı:

// Ən primitiv üsul
if(isset($_GET['lang']))
{ 
    $lang = $_GET['lang'];
}
else
{ 
    // Default dəyər
    $lang = 'az'; 
}

Ternar operator istifadə edənlər bilər ki, bu işi bir az da sadələşdirmək olurdu:

// Daha qısa üsul
$lang = isset($_GET['lang']) ? $_GET['lang'] : 'az';

Null birləşmə operatoru (??) bunu daha yığcam yazmağa imkan verir!

// Artıq isset yazmağa gərək yoxdur!
$lang = $_GET['lang'] ?? 'az'; 

Yuxarıdakı nümunədə ?? operatoru ilk olaraq $_GET[‘lang’] dəyişəninə avtomatik olaraq isset yoxlamasını tətbiq edir, əgər dəyişənin dəyəri null deyilsə dərhal onu, əks halda az dəyərini qaytarır.

Chaining (Zəncirvari)
Bundan başqa, hətta daha geniş yoxlamalarda bu operatordan bir-neçə dəfə istifadə edə bilərik. Soldan sağa gedərək ilk tapılan mövcud olan və null olmayan dəyər qaytarılır.

// Nümunə 1
$a = null; // və ya ümumiyyətlə belə dəyişən təyin edilməyib
$b = 10;
echo $a ?? 30; // 30
echo $a ?? $b ?? 40; // 10

// Nümunə 2
$a = ["key3" => "abc"];
var_dump($a["key1"] ?? $a["key2"] ?? $a["key3"]); 
// string(3) "abc"

// Nümunə 3 + Ternar operator
var_dump(1 ?? 3 ? 5 : 7); 
// int(5)

// Nümunə 4 daha mürəkkəb görünür
var_dump(false || null ?? false ? false : true); // bool(true)

Tweet Share